Wywóz osadu z przydomowej oczyszczalni ścieków
Powodem, dla którego coraz więcej osób decyduje się zainwestować swoje pieniądze w przydomowe oczyszczalnie ścieków, jest właśnie o wiele rzadszy wywóz nieczystości w porównaniu do tradycyjnego szamba. Trzeba przy tym pamiętać o kilku kwestiach: regularne opróżnianie przydomowej oczyszczalni ścieków jest nie tyle wskazane, co wręcz konieczne do zapewnienia jej prawidłowego funkcjonowania, ale z drugiej strony zbyt częste jej opróżnianie może mieć negatywny wpływ na procesy zachodzące w oczyszczalni. Jak często więc należy wywozić osad? W jaki sposób sprawdzić, czy już najwyższy czas się tym zająć? Te i inne informacje znajdziesz w naszym artykule!
Wywóz osadu z przydomowej oczyszczalni ścieków – wszystko, co musisz wiedzieć w tym temacie.
W internecie można natknąć się na różne porady na temat częstotliwości wywozu osadu – niektórzy eksperci przekonują, że trzeba to robić raz na pół roku, inni sugerują wzywanie firmy asenizacyjnej co 12 miesięcy. Zacznijmy od początku. Przydomowe urządzenia do oczyszczania ścieków można podzielić na dwie główne grupy:
- osadniki gnilne z drenażem rozsączającym tzw. oczyszczalnie drenażowe (bez napowietrzania),
- biologiczne oczyszczalnie ścieków.
W pierwszym typie oczyszczalni ścieki trafiają do osadnika gnilnego, w którym zachodzą procesy oczyszczania mechanicznego a następnie trafiają poprzez drenaż do gruntu, gdzie zachodzą procesy dalszego biologicznego oczyszczania. W osadniku gnilnym cząstki o gęstości większej od gęstości wody opadają na dno (sedymentacja), natomiast cząstki o gęstości mniejszej od gęstości wody unoszą się w górnej części zbiornika tworząc kożuch. Gromadzony osad ulega fermentacji, która trwa około 90-180 dni. Ta ostatnia informacja wskazuje na to, że dla zapewnienia właściwego przebiegu procesu fermentacji usuwanie osadu nie powinno odbywać się częściej niż dwa razy w roku. Przefermentowany osad wraz z kożuchem jest usuwany przez tabor asenizacyjny i wywożony do najbliższej oczyszczalni ścieków, gdzie poddawany jest procesom przeróbki i unieszkodliwiania.
Drugi typ urządzeń stanowią tzw. oczyszczalnie biologiczne, gdzie oczyszczanie ścieków realizowane jest z zastosowaniem dwóch podstawowych urządzeń, tj. osadnika wstępnego oraz komory osadu czynnego. Osad czynny to nic innego jak kłaczkowate skupiska żywych mikroorganizmów, które wykorzystują zanieczyszczenia zawarte w ściekach jako pożywkę. W wyniku tlenowego rozkładu biologicznego zanieczyszczeń zawartych w ściekach w komorach napowietrzania następuje przyrost masy osadu czynnego. Nadmierny osad czynny jest poddawany sedymentacji i zawracany do osadnika wstępnego natomiast sklarowany, oczyszczony ściek jest usuwany z oczyszczalni. W oczyszczalniach biologicznych powstaje więc osad wstępny i osad wtórny. Funkcje następowania po sobie różnych etapów oczyszczania zapewnia reaktor SBR w którym poszczególne procesy oczyszczania są sterowane elektronicznie.
Innowacyjnym rozwiązaniem polegającym na zmniejszeniu ilości osadów w oczyszczalni biologicznej jest tlenowa redukcja osadu ściekowego tzn. rozkład zanieczyszczeń organicznych osadów w obecności tlenu. Proces ten powoduje zmniejszenie masy organicznej osadu. Realizowane jest to w reaktorach SSB (w odróżnieniu od SBR) tzw.: tlenowych oczyszczalniach biologicznych ze zintegrowaną stabilizacją osadu ściekowego Przykładem takiego reaktora są urządzenia MicroStar firmy Roth. W związku z tym wywóz osadu z urządzeń SSB może być jeszcze rzadszy niż z typowych SBR-ów.
W przypadku oczyszczalni biologicznych należy zaznaczyć, że za główny proces oczyszczania odpowiedzialny jest osad czynny, który przystosowuje się do pracy w danym urządzeniu: jeśli dopływ ładunku zanieczyszczeń jest duży, wtedy mikroorganizmy się namnażają i są w stanie pochłonąć większą dawkę zanieczyszczeń, kiedy dopływu ścieków nie ma mikroorganizmy obumierają z braku pożywienia. Ideałem byłby regularny i jednakowy dopływ ścieków do oczyszczalni, wtedy ilość osadu czynnego jest proporcjonalna do ilości dopływających ścieków. Są jednak sytuacje, kiedy osadu jest zbyt mało w porównaniu do dopływającego ładunku zanieczyszczeń wtedy parametry ścieków na odpływie mogą się pogorszyć. Takie sytuacje występują, kiedy do oczyszczalni okresowo dopływa dużo większa ilość ścieków niż normalnie. Osad czynny namnaża się kilka dni przy stałym dopływie ścieków. Kiedy ładunek ścieków nagle się zwiększy, mikroorganizmy nie są w stanie tak szybko się namnożyć, aby zneutralizować cały nadmiarowy ładunek. Podobna sytuacja ma miejsce podczas opróżniania osadu z oczyszczalni. Musi minąć około miesiąca po opróżnieniu osadu, aby pozostała jego ilość się ustabilizowała i dopasowała na nowo do napływającego ładunku zanieczyszczeń.
Podsumowując, ilość powstających osadów zależy więc od:
- typu urządzenia i jego wielkości,
- liczby użytkowników, co jest związane z wielkością ładunku zanieczyszczeń, czyli masą nieczystości napływających w konkretnym czasie.
Osad należy wywozić niezbyt często i nie za rzadko, najlepiej w momencie, kiedy osiągnie nieprzekraczalny poziom zasugerowany przez producenta. Często można znaleźć w instrukcjach do urządzeń zalecany czas wywozu osadu przyjmując maksymalny dopływ ładunku zanieczyszczeń. Najczęściej zalecany dla oczyszczalni drenażowych i biologicznych SBR jest interwał czasowy wywozu osadu: raz na rok. Jeśli ilość użytkowników jest mniejsza niż maksymalna przewidziana dla urządzenia można ten okres wydłużyć do maksymalnie 2-óch lat. Dla urządzeń SSB czas ten może być dłuższy, np. dla oczyszczalni MicroStar zaleca się wywóz osadu co około 3 lata, jednak nie rzadziej niż 5 lat.
Istnieją również dokładne sposoby na określenie ilości osadu w oczyszczalni. Najczęściej pobierana jest z osadnika biologicznego zmieszana próbka ścieków. Przelewa się ją do cylindra miarowego o poj. 1000 l i pozwala na sedymentację osadu przez min. 30 min. Po tym czasie odczytuje się poziom osadu. Jeśli jest większy niż np. 700 ml – wtedy należy wywieźć osad z oczyszczalni (wartość wskazana przez producenta). Zalecamy zatem kierować się zaleceniami producenta danego rozwiązania, zwykle można je znaleźć w instrukcji eksploatacji.
Czemu opróżnienie oczyszczalni lepiej powierzyć profesjonalistom?
Czynność przeprowadzona w nieodpowiedni sposób może przyczynić się do powstania zagrożenia zdrowia i życia. Wynika to z faktu, że opróżnianie przydomowej oczyszczalni ścieków bez zachowania niezbędnych środków ostrożności prowadzi do ulatniania się szkodliwych dla zdrowia gazów ze zbiornika. Ponadto, szczególnie w przypadku oczyszczalni ze zbiornikiem z tworzywa sztucznego, planując wywóz osadu należy mieć na uwadze, że najlepiej robić to w okresie, kiedy poziom wód gruntowych jest niski, ponieważ opróżnienie zbiornika przy wysokim stanie wód podskórnych może spowodować wypłynięcie zbiornika i zniszczenie instalacji. Lepiej więc nie ryzykować i skorzystać z usług profesjonalnej firmy asenizacyjnej. Koszty opróżnienia przydomowej oczyszczalni ścieków typu biologicznego są stosunkowo niskie, a fachowcy zwykle załatwiają sprawę w ciągu zaledwie godziny.